Fjalët janë ato që ndryshojnë sjelljen. Janë fuqia në një marrëdhënie. Mungesa e tyre, apo më keq, fjalët e gabuara, krijojnë një vakum të madh mes dy apo më shumë individëve. Ky vakum i cili mund të quhet ndryshe ndërprerje e komunikimit vjen si pasojë e fjalëve tona. Ndoshta ngjan si një leksion, por në fakt është ajo çfare ne jetojmë. Por pse komunikimi duhet të jetë matematikë dhe pse ne ngelim në klasë?!
Gjatë gjithë kësaj jave
kam qënë duke menduar dhe observuar komunikime të ndryshme, të njerëzve të
ndryshëm, në situata të caktuara, nisur edhe nga ca eksperienca te miat (jo
fort pozitive për hir të së vërtetës). Në fokusin tim të vëzhgimit ishte komunikimi
në rrugë, në institucione, ai virtual, profesional e deri tek ai miqësor (nuk
po përfshij atë familjar pasi lypset të trajtohet gjërisht më vete edhe pse
gjithçka e merr fillesën aty). Ky mjet që supozohet të jetë zgjidhësi i shumë problemeve
që gjenerojnë kriza, ka filluar të kthehet vetë në një problem të pazgjidhshëm.
Në një nga këto pasditet me shi, mikja
ime më e mirë me të cilën po shijonim një cokallatë, filloi të më fliste shumë
për moskomunikimin ose më saktë për atë lloj komunikimi servil nga njëra anë, dhe
agresiv nga ana tjetër, që ekziton në vendet tona të punës. Në fakt edhe ajo
vetë e di se kjo s’është ndonjë gjë e re, porse kjo po kthehet në një trend të
konsoliduar dhe po bëhet shqetësues. Këtu mu kujtuan shumë episode të jetuara
ca muaj më parë, që nisën të më shfaqeshin si momente ku komunikimi u kthye në
një eksperiencë frustruese, me të cilën sigurisht nuk u përshatata. Këtu
mikesha ime filloi të më shpjegonte se duke kaluar nga njëri problem tek
tjetri, mospërshtatja dhe refuzimi në bllok i tyre, do krijonte gjëndje jo fort
të mirë për realitetin në të cilin jetojmë. Megjithatë, në morinë e pështjellimeve
psikologjike më erdh në mendje një atmosferë e ngjashme. Mu kujtua se si shumë
punonjës që ta kenë mirë me shefin duhet të bëjnë shoqe sekretaren, edhe pse me
të nuk të lidh asgjë profesionale, përvec etikes humane. Duhet ta kesh mirë me
sekretaren, edhe se këto të fundit ndonëse të ndërgjegjësuara për rolin e
limituar që kanë, kanë në dorë të realizojnë atë që quhet komunikim i varfër .
Kjo, sigurisht sjell pasoja të mëdha në një kompani apo institucion, që çon më
pas deri në cënim të integritetit të kujtdo që nuk është servil. Mund të renditen
raste dhe shëmbuj pafund të sjelljes sonë për të cilën komunikimi nuk na bën
shumë krenarë. Po ashtu, hirearkia vertikale në administratë, dhe shefat e egër
dhe të gjithëditur, bëjnë që të mos ketë fare shkëmbim fjalësh apo idesh, por
vetëm dhënie dhe marrje urdhërash. Kjo sjell një stres të përditshëm, pasi kemi
qindra dhe mijëra vetë të palumtur në punën e tyre. Prandaj mendoj se komunikimi
duhet të jetë matematikë. Sepse është shumë më tepër se të dërgosh e-maile, të
dërgosh fax-e, memo, apo, të kalosh informacion edhe pse në të gjitha këto,
fjala është sërish thelbi. Komunikimi ka të bëjë me diçka më shumë, ka të bëjë me llogaritjet. Po, një komunikim
i mirë duhet të planifikohet mirë, duhet të jetë i qëndrueshëm dhe mbi të
gjitha i parashikueshëm për nga mesazhi, për bashkëbiseduesin tonë. Andaj pa
llogaritje, fjala nuk mund të lëshohet.
Megjithatë kjo është vetëm njëra anë. Nga
ana tjetër, e parë në një kontekst më të gjërë, komunikimi na shërben ne edhe
si mënyrë e të ndryshuarit sjellje për shumë kategori dhe grupe të
margjinalizuara në shoqëri. Në ditët e sotme, komunikimi që ndodh si një proces
i ndryshimit social të sjelljes, ka të bëjë gjithashtu me një farë bilanci. Në
mes është një plan i qartë. Shumë programe ndërkombëtare e vënë theksin jo më
tek ndihmat financiare konkrete, porse tek përpunimi i mentalitetit të këtyre grupeve
përmes ndryshimit të sjelljes qe kryhet vetëm nëpërmjet komunikimit. Kjo do të
thotë se nëse një kategori e shtresës vulnerabël nuk paguan detyrimet e
energjisë elektrike apo të ujit, pavarësisht arsyetimeve të drejta apo jo mbi çmimin,
ato duhet të ndryshojnë sjelljen e tyre kundrejt abuzimit. E thënë ndryshe,
kultura e kursimit, e fikjes së një drite, apo mosshpërdorimit të ujit në mënyrë
të vazhdueshme, çon në ndryshimin e sjelljes së tyre. Ky ndryshim është shtylla
themelore e komunikimit. Ka të bëjë me saktësinë, e cila shkon përtej asaj
teknike. Vetëm kështu, mund ta kalojmë klasën.
No comments:
Post a Comment